Jak dbać o koty norweskie leśne? Charakter, wymagania i wszystko na temat tej rasy
Spis treści
Historia i pochodzenie – co należy wiedzieć o korzeniach norweskiego kota leśnego
Jak sama nazwa wskazuje kot norweski leśny pochodzi ze znanej z chłodnego i surowego klimatu Norwegii. Jest to pierwotna rasa, która wykształciła się w sposób naturalny. Koty te rozwijały się bez ingerencji człowieka i przystosowały się do surowych warunków klimatycznych. Kot norweski żył w niedostępnych i nad wyraz gęstych lasach porastających ten kraj. Wiadomym jest, że jest to stara rasa, ale dokładne jej pochodzenie nie jest do końca znane a na temat historii tych pięknych kotów powstało wiele legend i mitów. Pierwsze wzmianki o kotach norweskich leśnych pochodzą już z XIII wieku, chociaż niektórzy twierdzą, że o podobnych czworonogach mówi już nordycka mitologia. Nie wiadomo z jakich terenów dokładnie rasa ta trafiła do Norwegii skąd później rozpowszechniła się na teren całej Skandynawii. Najpopularniejsza z teorii mówi, że kot norweski leśny powstał wskutek krzyżówek kotów krótkowłosych przywiezionych przez Wikingów z Wielkiej Brytanii i kota długowłosego przywiezionego podczas wypraw krzyżowych. Podejrzewa się, że tym kotem długowłosym mogła być angora turecka. Jednak tej hipotezie zaprzeczają badania genetyczne, które wykluczają pokrewieństwo kotów norweskich leśnych z żadną, znaną obecnie rasą, co potwierdzałoby tym samym, że rasa ta wykształciła się w sposób całkowicie naturalny. W czasach Wikingów koty te najprawdopodobniej pełniły funkcję członków załogi, chroniąc zapasy żywności przed gryzoniami. Ich zdolności łowieckie zostały docenione również w gospodarstwach domowych, gdzie skutecznie tępiły myszy i szczury. Dopiero wiele lat później dostrzeżono piękno tej rasy i skupiono się na ich wyglądzie a walory użytkowe zepchnięto na drugi plan. W XIX wieku kota norweskiego leśnego poddano wielu krzyżówkom z kotami krótkowłosymi domowymi przez co rasa ta zaczęła zmieniać swój pierwotny charakter, co nieomal doprowadziło do jej wyginięcia. Dopiero w latach 30-tych XX wieku postanowiono odtworzyć rasę stawiając na jej naturalne cechy. W 1938 roku po raz pierwszy zaprezentowano kota norweskiego leśnego na wystawie w Oslo. II Wojna Światowa spowolniła hodowlę tych niezwykłych mruczków ale skogkatt jak jest nazywany w swojej ojczyźnie przetrwał to krwawe wydarzenie. Norweski Związek Felinologiczny oficjalnie uznał kota norweskiego leśnego za odrębną rasę w 1972 roku. Międzynarodowa Federacja Felinologiczna FIFe uznała rasę nieco później, bo w 1977 roku. W Polsce kot norweski leśny pojawił się dość późno – w 1990 roku.
Wygląd kota norweskiego leśnego – kot o pięknym, bujnym futrze
Skogkatt to duży, dobrze zbudowany i muskularny koty. Kocur osiąga wagę od 6 do 10 kilogramów. Kotki są zauważalnie mniejsze i ich waga waha się od 5 do 8 kilogramów. Głowa widziana z przodu jest trójkątem równobocznym z długim i prostym profilem. Broda jest mocna. Uszy są duże, dość szeroko rozstawione i zakończone charakterystycznymi pędzelkami jak u rysia. Oczy są owalne, duże, ustawione lekko po skosie o czujnym spojrzeniu. Mogą występować w wielu kolorach a ich barwa jest niezależna od umaszczenia. Kończyny są długie, silne i o mocnym kośćcu. Tylne są nieco dłuższe od przednich. Ogon jest długi i dobrze owłosiony. Najczęściej noszony jest dumnie do góry, jednak czasem opada na grzbiet. Kot norweski leśny zaliczany jest do kotów półdługowłosych. Surowe warunki klimatyczne przystosowały sierść tej rasy do niekorzystnych warunków atmosferycznych. Sierść jest wodoodporna i mrozoodporna, składa się z wełniastego i gęstego podszerstka. Długie włosy wokół szyi i piersi tworzą charakterystyczną kryzę. Na udach włos tworzy “portki”. Kot norweski leśny występuje w prawie wszystkich odmianach kolorystycznych z wyjątkiem maści typu syjamskiego (colorpoint), a także w umaszczeniu liliowym, czekoladowym, cynamonowym i płowym. U tej rasy występują dwa umaszczenia nie spotykane u żadnej innej rasy – jest to umaszczenie jasno bursztynowe i bursztynowe.
Charakter, temperament, usposobienie – jaki jest kot norweski leśny (skogkatt)
Kot norweski leśny często uważany jest za niezależnego i indywidualnego czworonoga. Hodowcy i właściciele określają go mianem łagodnego olbrzyma. Skogkatt mocno przywiązuje się do swoich najbliższych. Szczególnym uczuciem obdarza jedną osobę, za którą będzie podążać krok w krok. Nie jest to jednak kot, który będzie natarczywie domagał się pieszczot. To on decyduje kiedy ma ochotę na pieszczoty i jakiego rodzaju. Kiedy stwierdzi, że ma dość dumnie odejdzie nie przejawiając przy tym żadnej agresji. Nie jest to rasa, która chętnie popada w konflikty. Kot norweski leśny jest odważny ale w stosunku do obcych bywa nieufny co wynika z jego ostrożności. Potrzeba czasu i cierpliwości, aby ten łagodny olbrzym przekonał się do kogoś i zaakceptował tą osobę. Nie należy jednak tego procesu przyspieszać. To kot powinien zrobić pierwszy krok. W innym wypadku może zrazić się do nowo poznanej osoby. Pomimo swoich dużych rozmiarów kot norweski leśny uwielbiają zabawę i jest podczas niej bardzo zwinny. Chętnie podejmie się każdego nowego wyzwania. Pochodzący z dzikich lasów Norwegii miłość do natury ma zakodowaną w genach, przez co może wykazywać tendencję do samodzielnych wędrówek poza domem. Z tego powodu właściciel powinien odpowiednio zadbać o to, aby ogród, okna, balkon czy taras były odpowiednio zabezpieczone. Jeśli chodzi o aspekt wokalny to jest to cecha indywidualna – niektóre osobniki chętnie będą wdawać się w długie i wyczerpujące rozmowy ze swoim właścicielem a inne ograniczą się jedynie do krótkiej wymiany zdań. Kot norweski leśny do szczęścia potrzebuje towarzystwa. Chętnie będą dzielić wspólne życie z innymi mruczkami, bądź psami a odpowiednio przeprowadzona socjalizacja dają gwarancję odpowiedniego porozumienia pomiędzy współlokatorami. Trzeba jednak pamiętać, że mocno rozwinięty instynkt łowiecki powoduje, że kot norweski leśny raczej nie dogada się z gryzoniami i ptakami. W jego oczach będą one zawsze potencjalnymi zdobyczami. Oczywiście możliwe jest posiadanie zarówno kota leśnego norweskiego i małych zwierząt jednak w tym wypadku będzie potrzebny bardzo rygorystyczny nadzór. Co ciekawe koty te szybko przystosowują się do nowych warunków i dobrze znoszą podróże co dla większości innych ras kotów jest źródłem stresu. Kot norweski leśny będzie traktować podróż jako dodatkową rozrywkę i przygodę. To dobry kompan dla dzieci o ile te nauczone są prawidłowego obchodzenia się z pupilami i szanują jego potrzeby, a także umieją czytać wysyłane przez naszych czworonożnych przyjaciół sygnały.
Wolny czas – nauka poprzez zabawę
Kot norweski leśny potrzebuje sporej dawki ruchu w ciągu dnia do zaspokojenia swoich potrzeb i utrzymania równowagi psychicznej. Mocno zakorzeniony instynkt łowiecki powoduje, że rasa ta zabawę traktuje często jako formę polowania. W ich przypadku dobrym rozwiązaniem będą więc wędki, piłeczki na sznurku czy myszki. Są to koty inteligentne, więc chętnie nauczą się różnych sztuczek o ile zostaną odpowiednio zmotywowane.
Skogkatt to alpinista, który uwielbia się wspinać. Jego ulubionym miejscem jest to znajdujące się jak najwyżej, najlepiej pod samym sufitem. Przez setki lat rasa ta żyła w norweskich lasach przez co naturalnie przystosowała się do wchodzenia i schodzenia z drzew w bezpieczny sposób. Co ciekawe jako jeden z naprawdę nielicznych ras mruczków kot norweski leśny potrafi zejść z drzewa głową w dół, nie wyglądając przy tym jak spadająca kula futra a pełen elegancji i gracji czworonóg. Zwinność tą zawdzięczają bardzo mocnym, haczykowatym pazurom. Rasa ta posiada również długie łapy, które umożliwiają im szybkie i dalekosiężne skoki.
Miłość do natury sprawia, że koty te chętnie wybiorą się na samotną wędrówkę po okolicy jeśli tylko będą miały ku temu okazję. Niezabezpieczony balkon lub ogród, ciągoty do otwartych przestrzeni a także mocny instynkt łowiecki to bardzo niebezpieczne połączenie. Chęć upolowania przelatującego ptaka będzie silniejsza niż strach przed wysokością co może okazać się śmiertelnie groźne dla pupila. W trosce o bezpieczeństwo kociego przyjaciela okna, balkony czy taras powinny być odpowiednio zabezpieczone siatkami i wolierami. Osoby mające ogród powinny skorzystać ze specjalnych ogrodzeń, które są zakończone w sposób uniemożliwiający kotu przedostanie się przez nie na drugą stronę. Można zapewnić kotu możliwość obcowania z naturą w bezpieczny i kontrolowany sposób zabierając mruczka na spacery. W tym celu trzeba się zaopatrzyć w smycz i dobrze dopasowane szelki. Spacery mogą być także świetnym sposobem na wspólne spędzanie czasu z pupilem i nie trzeba się przy tym martwić przesadnie o pogodę. Sierść kota norweskiego leśnego odpowiednio chroni go przed warunkami atmosferycznymi a i woda mu nie straszna.
Rasa wyhodowana naturalnie – żelazne zdrowie z małymi wyjątkami
Wyhodowana w sposób naturalny rasa kotów norweskich leśnych jest wytrzymała, odporna i przystosowana do trudnych warunków bytowych. Jednak niestety zdarzają się pewne choroby, do których rasa ta ma predyspozycje. Choroba spichrzeniowa glikogenu typu IV (GSD IV, choroby Andersena) jest chorobą o podłożu genetycznym, która występuje u kotów z mutacją genu odziedziczonego po obojgu rodziców. Jest to schorzenie związane z zaburzeniem przemiany glikogenu. Glikogen odkłada się wówczas w wątrobie, tkance mięśniowej i nerwowej co prowadzi do jej uszkodzenia. Od 2012 roku hodowcy kotów norweskich leśnych mają obowiązek przeprowadzenia testu genetycznego w kierunku tej choroby. Bez tego tekstu kocięta nie mogą dostać dokumentów rodowodowych. Inną chorobą, która dotyka tą rasę jest schorzenia stawów z powodu dużych rozmiarów tych kotów. Coraz częściej pojawiającą się chorobą u jest także kardiomiopatia przerostowa (HCM). Jest to wrodzona choroba serca mięśniowego, podczas której dochodzi do pogrubienia ścian lewej komory. Bardzo ważne są profilaktyczne badania, dzięki którym wykryje się chorobę we wczesnym stadium. Koty długowłose i półdługowłose narażone są na powstawanie kul włosowych w przewodzie pokarmowym, dlatego warto od czasu do czasu podać im pastę odkłaczającą. Zadbany kot norweski leśny średnio żyje około 15 lat, chociaż często zdarzają się osobniki żyjące jeszcze dłużej.
Dieta BARF czy gotowe karmy – czego potrzebuje norweski kot leśny
Koty norweskie leśne podobnie jak wszystkie inne mruczki potrzebują dobrze zbilansowanego pożywienia. Podczas dobierania diety należy uwzględnić wagę, wiek, aktywność fizyczną czy choroby, które akurat trapią naszego czworonoga. Ze względu na duże rozmiary rasa ta będzie potrzebować nieco więcej pożywienia niż inne koty (dotyczy to zwłaszcza kocurów, które są znacznie większe od kotek). Dieta powinna być oparta na bogatym w cenne dla kota białko mięsie wysokiej jakości. Powinno ono znajdować się na szczycie listy składników. Właściciel może wybierać spośród gotowych karm, jak i samodzielnie przygotowywać posiłki w domu. Decydując się na gotowe karmy należy zwrócić szczególną uwagę na ich zawartość. Dokładne czytanie składu karmy to bardzo ważna czynność pozwalająca uniknąć niepotrzebnych substancji zapychających, konserwantów czy zbóż. Najlepszym wyborem jest mokra karma bytowa – nie uzupełniająca. Uzupełniająca nie dostarcza wszystkich niezbędnych składników, jakich potrzebuje nasz mruczek. Mokra karma powinna stanowić podstawę żywienia, ponieważ w przeciwieństwie do suchej karmy dostarcza ona czworonogowi wystarczającej ilości wody, o piciu której koty regularnie zapominają, przez co łatwo jest o poważne problemy nerkowe. Można postawić także na dietę BARF, która opiera się na żywieniu zbliżonym do żywienia przodków. Trzeba jednak pamiętać, że taka dieta wymaga specjalistycznej wiedzy na jej temat, w tym poszczególnych składników, aby wiedzieć jakich mikro- i makroelementów potrzebuje nasz pupil i gdzie je znajdziemy. Decydując się na żywienie BARF warto udać się do zwierzęcego dietetyka lub lekarza weterynarii, który pomoże nam dobrać odpowiedni jadłospis i suplementy. Przed przejściem na dietę BARF niezbędne jest wykonanie dokładnych badań krwi.
Oprócz odpowiedniej diety bardzo ważny jest również stały dostęp do świeżej wody pitnej. Woda powinna być ustawiona w kilku miejscach w domu, aby nasz kot syberyjski przechadzając się po mieszkaniu potykał się o nią i przypominał sobie o konieczności nawadniania.
Jakich zabiegów pielęgnacyjnych potrzebuje kot norweski leśny
Chociaż na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że sierść kota norweskiego leśnego wymaga skomplikowanej pielęgnacji to prawda okazuje się zupełnie inna. Wyhodowany naturalnie przystosował się do różnych warunków. Poza okresem linienia jego jedwabiste futerko nie sprawia większych problemów. Co ciekawe pomimo tak gęstego podszerstka i pół długiego włosa sierść nie ma tendencji do kołtunienia się czy filcowania. Raz lub dwa w tygodniu należy je przeczesać za pomocą szczotki drucianej i drugiej włosiano-nylonowej. Wyjątkiem jest okres linienia, kiedy zachodzi wymiana włosa okrywowego. Wówczas kot norweski leśny gubi sporą ilość włosa. Linienie następuje dwa razy do roku – na wiosnę i zimą. Wtedy szczotkowanie trzeba powtarzać codziennie i oprócz szczotki oraz metalowego grzebienia przyda się również furminator. Można także zaopatrzyć się w silikonowe lub gumowe zgrzebło. Podczas wyczesywania należy unikać czesania ogonu. Bogato owłosiony ogon jest prawdziwą ozdobą tej rasy a wyczesany ogon odrasta bardzo długo. W okresie intensywnego linienia należy podawać kotu pastę odkłaczającą, ponieważ ilość wylizywanego futra może powodować zbicie się włosa i tworzenie się kul włosowych. Chociaż kot norweski leśny na ogół lubi wodę i raczej chętnie będzie się kąpać, to nie potrzebuje on regularnej kąpieli. Jest ona niezbędna wymagają jedynie w określonych przypadkach, kiedy pupil zabrudzi się czymś niebezpiecznym lub nieprzyjemnym. Poza szczotkowaniem i ewentualną kąpielą do zabiegów pielęgnacyjnych zalicza się również dbanie o okolice oczu i uszu. Uszy należy sprawdzać regularnie i w razie konieczności przemyć je za pomocą specjalnego środka czyszczącego do uszu lub soli fizjologicznej. Nie należy jednak robić tego zbyt często. Podobnie oczy – trzeba kontrolować ich stan i delikatnie usuwać zacieki oraz inne zanieczyszczenia. Naturalnym zachowaniem każdego kota jest ostrzenie pazurków. W przypadku kotów żyjących w domu konieczne będzie ich regularne przycinanie za pomocą obicinaczek lub specjalnych obcęg. Koty mają tendencję do odkładania się kamienia nazębnego, dlatego bardzo ważne jest dbanie o higienę zębów i dziąseł. Nie wolno tego bagatelizować, ponieważ usuwanie kamienia odbywa się pod pełną narkozą przy pomocy weterynarza. Do dbania o zęby przydadzą się szczoteczki i pasty dla zwierząt, płyny dodawane do jedzenia czy picia czy proszki.
Akcesoria – czego potrzebuje kot norweski leśny?
Przed pojawieniem się kota norweskiego w domu należy zaopatrzyć się w niezbędne akcesoria, które będą potrzebne w codziennym życiu. Przede wszystkim trzeba zadbać o miski na karmę i wodę. Miska na jedzenie musi być dostosowana do wielkości kota, zaś miska na wodę powinna być znacznie większa. Warto zaopatrzyć się w kilka, dzięki czemu będzie można ustawić je w różnych miejscach w domu. Pozwoli to zwiększyć szansę na odpowiednie nawadnianie się mruczka. Można także zaopatrzyć się w poidełko-fontannę, które czasem bywa dla kota bardziej atrakcyjne niż zwykła miska. Wybierając miski warto zdecydować się na szklane, ceramiczne lub metalowe. Są łatwe w czyszczeniu i nie zmieniają smaku jedzenia.
Kolejnym, niezwykle ważnym elementem kociego niezbędnika jest kuweta czyli toaleta dla pupila. Powinna ona być dostosowana do wielkości kota tak, aby mruczek spokojnie mógł tam wejść i się obrócić. Kuweta może być odkryta lub zakryta – są również modele automatyczne. Do kuwety niezbędny będzie żwirek – do wyboru jest roślinny, drewniany, silikonowy czy bentonitowy. Przyda się łopatka do usuwania nieczystości. Można pomyśleć też o macie przed kuwetę, która pozwoli wyłapać drobinki żwirku i zapobiegnie ich roznoszeniu na łapkach po domu.
Legowisko nie jest tak istotne jak w przypadku psów, ponieważ koty zazwyczaj śpią tam gdzie mają ochotę. Warto jednak zaopatrzyć się w obudowane legowisko, które będzie dla mruczka jego własną i bezpieczną przestrzenią. Może ono być być w formie budki lub domku. Dobrym rozwiązaniem jest również zakup nakładki na kaloryfer – każdy kot uwielbia ciepło i z przyjemnością będzie wylegiwał się na takim meblu.
Równie ważny jak kuweta jest drapak. Pozwala on zaspokoić naturalną potrzebę ostrzenia kocich pazurków a jeśli jest modelem mocno rozbudowanym, to może pełnić funkcję miejsca do odpoczynku i spania czy parku rozrywki. Droższe drapaki posiadają specjalne tunele, podesty, półki, domki i hamaki, które urozmaicają kotu czas i zapewniają mu frajdę. A przecież każdy kot musi się czasem pobawić. Nawet w prawdziwym kanapowcu drzemie instynkt łowiecki a co dopiero w kocie norweskim leśnym. Wędki z piórkami, piłeczki, myszki, czy zabawki robione samodzielnie będa doskonałym wyborem. Pamiętajmy, że zabawki to nie tylko forma rozrywki, ale są także niezbędne do prawidłowego rozwoju mruczka.
Transporter będzie niezbędny podczas wszelkich podróży – czy to wakacyjnych wyjazdów czy wizyt u weterynarza. Zważając na rozmiary i wagę kota norweskiego leśnego musi być solidny.
Oprócz podstawowej wyprawki należy również pamiętać o zadbaniu o bezpieczeństwo kota w domu. Odpowiednie zabezpieczenie okien, balkonu, tarasu to bardzo ważny aspekt, który zaniedbany może zemścić się w tragiczny sposób. Jeśli nie czujemy się na siłach wykonać zabezpieczenia samodzielnie to można skorzystać z oferty specjalistycznych firm, które wykonają i zamontują siatki i woliery za nas.
Planując przestrzeń dla kota norweskiego leśnego pamiętajmy o ważnych strefach w życiu pupila. Koty mają strefy o których właściciel powinien pamiętać – miska z jedzeniem powinna stać w oddaleniu od kuwety. Podobnie legowisko i drapak.
Do wyprawki dla kota norweskiego leśnego również zaliczają się także niezbędne akcesoria groomerskie i preparaty pielęgnacyjne.
Zakup kota – gdzie znaleźć dobrą hodowlę kota norweskiego leśnego
Kot norweski leśny jest niewątpliwie ciekawą i zjawiskową rasą, która skradnie serce niejednemu. Pamiętajmy, że jest to żywe stworzenie, które ma swoje potrzeby, a także potrzebuje obecności i zainteresowania właściciela. Przed zakupem zastanów się czy jesteś w stanie zagwarantować pupilowi to, czego on potrzebuje. Co zrobisz z pupilem podczas Twojej nieobecności? Czy jesteś w stanie pokryć nagłe i nieraz bardzo wysokie koszty leczenia pupila? Są to bardzo ważne ale i podstawowe kwestie. Jeśli jednak zdecydujesz się na posiadanie kota norweskiego leśnego szczególną uwagę poświęć na wybór odpowiedniej, odpowiedzialnej i legalnej hodowli. To od tego w dużej mierze zależy zdrowie Twojego pupila. Poszukaj hodowli, która należy do międzynarodowych organizacji felinologicznych. Takie hodowle działają wedle ściśle określonych zasad a hodowcy znają się na hodowanej przez siebie rasie. Przeglądając ogłoszenia zwróć uwagę informację i zdjęcia. Pamiętaj, że rasowych kotów nie kupisz raczej po okazyjnych cenach. Jeśli znalazłeś hodowlę godną zaufania to spotkaj się z hodowcą i sprawdź warunki w niej panujące. Nie bój się pytać o interesujące Cię aspekty dotyczące wychowania, samego kociaka, czy ogólnie specyfiki rasy. Hodowca jest po to, aby udzielić Ci wszystkich informacji. Dobremu hodowcy powinno zależeć na dobru swoich kociaków, dlatego może on również kierować pytania w Twoją stronę. Kot norweski leśny jest specyficzną rasą, która ma swoje potrzeby i wymagania a każdy dobry hodowca chce, aby jego koty trafiły w najlepsze ręce.
Cena za kota norweskiego leśnego waha się przeważnie od 2000 do 3000 złotych. Unikaj super atrakcyjnych ofert. Pochodzą one od pseudohodowców, którym zależy jedynie na zysku ze sprzedaży swoich kociąt. Nie kupuj kota bez dokumentów. Pseudohodowcy tłumaczą się tym, że nie jest to kot wystawowy a jedynie domowy przez co nie potrzebne mu są papiery. Nie jest to prawda. Każdy kot rasowy musi posiadać rodowód wystawiony przez jedną z kilku uznanych organizacji felinologicznych – w Polsce jest tylko jedna i jest nią Polska Federacja Felinologiczna Felis Polonia. Rodowód potwierdza przynależność do danej rasy i potwierdza czystość genetyczną. Oczywiście cena może być znacznie wyższa niż średnia co jest uwarunkowane popytem na rasę w danym okresie, płcią, umaszczeniem, czy predyspozycjami pupila. Ważna jest renoma hodowli i utytułowanie rodziców kociaka. Przed zakupem upewnij się czy hodowca przeprowadził niezbędne badania genetyczne, jak i te na choroby zakaźne. Uzbrój się też w cierpliwość – pamiętaj, że kota możesz odebrać dopiero po ukończeniu przez niego 12 tygodnia życia.
W jakim domu skogkatt (kot norweski leśny) będzie szczęśliwy?
Pomimo braku skomplikowanej i czasochłonnej pielęgnacji nie jest to rasa dla każdego. Jeśli marzysz o prawdziwym pieszczochu, który będzie godzinami przesiadywał Ci na kolanach to nie jest to dobry wybór dla Ciebie. Kot norweski leśny jest niezależny i to on decyduje kiedy ma ochotę na pieszczoty. To kot aktywny, który w ciągu dnia potrzebuje sporej dawki ruchu i zabawy. Bez tego będzie nieszczęśliwy i sam spróbuje znaleźć sobie formę rozrywki. Pamiętaj, że to rasa prawdziwych alpinistów, którzy uwielbiają wspinanie się. Decydując się na tego niezwykłego kota musisz zagwarantować mu odpowiednią przestrzeń życiową. Jeśli zadbasz o jego potrzeby to kot norweski leśny odwdzięczy się wieloma latami przyjaźni i prawdziwego partnerstwa!