Kot turecki van – najważniejsze cechy charakteru i wymagania tej rasy
Spis treści
Kot turecki van jedna z dwóch ras tureckich – historia i pochodzenie
Kot turecki van to starożytna rasa, która najprawdopodobniej pochodzi z okolic jeziora Wan leżącego we wschodniej części Turcji. Ta naturalna rasa powstała i rozwinęła się bez ingerencji człowieka, dzięki czemu uznaje się ją za pierwotną. Koty żyjące w okolicy jeziora zmuszone były do łowienia ryb i prawdopodobnie z tego względu wykształciła się u nich miłość do wody – jako jedne z nielicznych ras kotów żyjących na świecie tureckie vany uwielbiają pływanie.
Początki celowej hodowli tych kotów mają miejsce w 1955 roku, kiedy dwie brytyjski Laura Lushington i Sonia Halliday zetknęły się z tymi ciekawymi mruczkami. Zauroczone nimi postanowiły zabrać je ze sobą do domu, do Wielkiej Brytanii. Początkowo rasa ta nazywana była kotami tureckimi, jednak ze względu na angorę turecką, która jest narodową rasą Turcji zmieniono nazwę, by odróżnić od siebie te koty. Co ciekawe w Turcji jest to rasa chroniona i objęta specjalnym programem hodowlanym. FIFe (Federation Internationale Féline) uznało kota tureckiego vana w 1972 roku. Dzisiaj nie jest to zbyt znana i popularna rasa ale jej grono wielbicieli stale rośnie.
Kot turecki van według podziału dokonanego przez FIFe należy do kategorii II – koty półdługowłose.
Wygląd kota tureckiego vana
Turecki van jest kotem średniej wielkości, dobrze i muskularnie zbudowanym. Osiąga wagę od 3 do 8 kilogramów. Jego wzrost waha się od 25 do 30 centymetrów. Sylwetka jest wydłużona, z szeroką klatką piersiową. Kończyny średniej długości i mocno zbudowane. Łapy są okrągłe z obfitym owłosieniem między palcami. Co ciekawe między palcami występuje charakterystyczna fałda skórna, która pełni funkcję jakby błony pławnej – małych płetw. Glowa jest krótka, trójkąta z mocną brodą a kufa zaokrąglona. Uszy są wysoko osadzone, szerokie u podstawy i lekko zaokrąglone na końcach. Oczy duże, owalne i nieco skośnie osadzone. Oczy mogą być jednobarwne – bursztynowe lub niebieskie. U tureckich vanów coraz częściej obserwuje się jedno oko bursztynowe a drugie niebieskie. Ogon jest średniej długości, mocno owłosiony. Sierść jest półdługa, średniej długości, jedwabista i delikatna, nie posiada podszerstka. Futro jest nieprzemakalne co pozwala im na swobodne poruszanie się nawet w zimnej wodzie. Turecki van bardzo dobrze dostosowuje się do warunków klimatycznych. Zimą jego sierść jest bardziej obfita i gęściejsza a latem znacznie krótsza i nieco bardziej przerzedzona. Maść jest kredowobiała ze znaczeniami na głowie i ogonie, przy czym znaczenia nie powinny zajmować więcej niż 20% całego umaszczenia. Znaczenie przyjmuje barwę kasztanowo-czerwoną lub kremową i występują na głowie i ogonie. Na głowie wykształcone dwie plamy w okolicy uszu i przedzielone białą strzałą, którą nazywa się palcem Allaha. Wierzono bowiem, że znaczenie to powstało w wyniku dotknięcia tego miejsca przez samego Allaha. Oprócz klasycznego umaszczenia niektóre stowarzyszenia uznają jeszcze umaszczenie czarne, niebieskie lub szylkretowe. Niedozwolone są natomiast umaszczenia czekoladowe oraz point. Na pierwszy rzut oka rasa ta podobna jest do tureckiej angory, jednak różnice między nimi są znaczące. Kot turecki van rozwija się dość powoli a pełną dojrzałość osiągają nawet do czterech lat.
Jaki charakter ma kot turecki van
Rasa uznawana jest za bardzo inteligentną i przyjacielską. Mocno przywiązuje się do swoich opiekunów, jednak pośród nich wybiera jedną osobę, którą obdarza szczególnie mocnym uczuciem. Przywiązanie powoduje, że kot turecki van chętnie będzie towarzyszył swoim opiekunom we wszystkich domowych obowiązkach. Ze względu na wielkie zamiłowanie do wody i nieprzemakalną strukturę włosa bez wahania weźmie udział w kąpieli razem z właścicielem. Pomimo swojego przywiązania rasa ta jest dość niezależna i dobrze radzi sobie samemu. Kot turecki van bywa też dość uparty i czasem będzie próbować postawić na swoim. Wobec obcych wykazuje się pewną nieufnością, dlatego potrzebuje trochę czasu, aby się oswoić i zaakceptować daną osobę. Nie należy jednak przyspieszać tego procesu, ponieważ może to przynieść odwrotny skutek do zamierzonego. Turecki van bez większego problemu rasa ta stworzy silną więź z innymi kotami, jak i psami. Pamiętać jednak trzeba, aby każdy ze zwierzaków miał zapewnioną swoją własną przestrzeń do odpoczynku. Warto również wybierać zwierzęta o podobnym temperamencie, ponieważ aktywny turecki van może okazać się zbyt energiczny dla spokojnych mruczków czy psów kanapowców. Koty tej rasy wręcz uwielbiają rozmawiać ze swoimi właścicielami. Znawcy rasy twierdzą, że turecki van nauczył się modelować wydawane przez siebie dźwięki aby dopasować się do tonu głosu właściciela. Koty tej rasy dorastają dość późno i do starości zachowują swoją aktywną i pełną wigoru energię. Ich żywiołowość sprawia, że ta rasa jest doskonałymi towarzyszami dzieci. Dzieci jednak powinny szanować prywatność i cierpliwość mruczków – w innym wypadku kot może się zrazić i będzie niechętnie bawił się z pociechami. Ciekawość sprawia, że nie umknie mu żaden kąt w mieszkaniu – nawet te najwyżej położone miejsca. Cecha ya wraz z energicznym usposobieniem sprawia, że turecki van może chcieć udać się na samodzielną wędrówkę.
To niezwykle inteligentne koty, które szybko i chętnie się uczą. Są też doskonałymi łowcami, o wiele sprawniejszymi niż pozostałe rasy kotów. Wynika to z ich historii, kiedy żyjąc dziko zmuszone były na zdobywanie pokarmu w jeziorze.
Ruch – jakich aktywności potrzebuje kot turecki van?
To żywotne i bardzo energiczne mruczki, które w ciągu dnia potrzebują sporą dawkę ruchu, aby zaspokoić swoje potrzeby. Ze względu na późniejsze dorastanie rasa ta do starości zachowuje swój wigor. Inteligencja sprawia, że koty tej rasy bez problemu można nauczyć wielu sztuczek. Do dzisiaj w genach tych kotów drzemie silny instynkt myśliwski, dlatego zabawy polegające na pogoni za zdobyczą są doskonałym pomysłem. Zdobyczą może być wędka, piórka, myszki czy kulki. Zamiłowanie do wody sprawia, że z pewnością turecki van nie przejdzie obojętnie obok miski z wodą, umywalki czy wanny. Tureckiego vana bez problemu można nauczyć chodzenia w szelkach i na smyczy, dzięki czemu będzie można wyprowadzać go na spacery. Będą one nie tylko będą dodatkową opcją aktywności w ciągu dnia, ale również zaspokoją wrodzoną kocią ciekawość świata. Wspólne spacery pozwolą także wzmocnić więź pomiędzy opiekunem a czworonożnym przyjacielem. Z uwagi na ciekawość świata i niezależny charakter tureckiego vana koniecznie trzeba odpowiednio zabezpieczyć dom. Zewnętrzna woliera na balkon czy siatki na okna zapewni dostęp do świeżego powietrza przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.
Jakie zdrowie mają naturalnie wyhodowane rasy?
Jako rasa naturalna, która powstała bez ingerencji człowieka, dlatego generalnie cieszy się mianem zdrowej i odpornej. Mimo małej puli genów są to koty wytrzymałe. Podobnie jak angora turecka kot turecki van może chorować na ataraksję. Jest to genetyczna choroba autosomalna, która powoduje zaburzenia koordynacji ruchowej. Może również trafić się kardiomiopatia przerostowa, czyli choroba serca polegająca na pogrubieniu mięśnia sercowego. Warto mieć również na uwadze, że koty o umaszczeniu białym narażone są na choroby słuchu prowadzące do głuchoty. Oprócz tego kota tureckiego vana mogą trapić te same schorzenia, które dotykają inne rasy kotów jak choroba przyzębia czy nerek. Zimne i wilgotne zimy w okolicy jeziora Van i upalne lata przystosowały kota tureckiego vana do zmiennych warunków pogodowych. Zimą jego futro staje się grubsze i półdługie, a latem krótsze i mniej puchowe. Dzięki temu rasa ta czuje się dobrze zarówno podczas cieplejszych jak i chłodniejszych dni. Pomimo ogólnej odporności warto przeprowadzać okresowe badania monitorujące stan zdrowotny pupila. Przynajmniej raz do roku powinno wykonać się pełną morfologię krwi. Zadbany kot turecki van żyje nawet 18 lat.
Jak dbać o półdługą sierść kota tureckiego vana?
Mimo nieco dłuższej sierści koty tureckie vany nie potrzebują skomplikowanej i wymagającej pielęgnacji. Linienie następuje dwa razy do roku, jednak największe zachodzi wiosną, kiedy kot turecki van gubi grubą warstwę ochronną. Latem rasa ta wymaga dokładnego szczotkowania raz w tygodniu. Zimą, kiedy sierść staje się grubsza wymaga szczotkowania kilka razy w tygodniu. Przydadzą się do tego zgrzebło gumowe lub silikonowe, szczotka włosiana (lub włosiano-nylonowa), szczotka druciana (na okres zimowy) i ewentualnie furminator. Warto szczotkować włos przy użyciu odżywek ułatwiających czesanie. Należy również zatroszczyć się o systematyczne odkłaczanie, podając pupilowi specjalne pasty dostępne w dobrych sklepach zoologicznych. Warto sprawdzać również przestrzenie między opuszkami, ponieważ mogą chować się tam pozostałości żwirku lub brudu, który może doprowadzić do poważniejszych infekcji. Jest to istotne również ze względu na specyficzną budowę łap tureckiego vana. Nie można zapomnieć też o przycinaniu pazurków. Należy robić to delikatnie uważając, aby nie uszkodzić rdzenia, który jest mocno ukrwiony i unerwiony. Jeśli nie czujemy się na siłach aby samodzielnie sprostać temu zadaniu to z powodzeniem może wyręczyć nas pobliski weterynarz lub groomer w salonie pielęgnacji zwierząt. Od czasu do czasu należy sprawdzać stan uszu i w razie zabrudzeń delikatnie się ich pozbyć za pomocą wacika lub patyczka i specjalnego płynu. Koty wiele godzin w ciągu dnia spędzają na dokładnym czyszczeniu futerka, dlatego nie potrzebuję one kąpieli chyba, że weterynarz zaleci ją w określonych przypadkach lub pobrudzą się czymś groźnym dla swojego zdrowia.
Jak zadbać o wyjątkowy wygląd tej rasy od środka?
Odpowiednia dieta odgrywa ważną rolę w ogólnym zdrowiu czworonoga, a także wpływa na jego wygląd. Kot turecki van jest ponadprzeciętnie aktywny, dlatego rasa ta nie ma problemu z nadwagą. Ze względu na dużą aktywność tych czworonogów ich zapotrzebowanie kaloryczne jest proporcjonalnie większe od zapotrzebowania innych kotów innych ras. Przedstawiciele tej rasy raczej nie wybrzydzają i mają dobry apetyt, jednak tak jak wszędzie mogą znaleźć się wyjątki. Niezależnie od rodzaju wybranej diety podstawą żywienia tureckiego vana powinno być mięso dobrej jakości.
Decydując się na gotowe karmy warto wybrać te mokre, ponieważ posiadają one większą zawartość wody w sobie, dzięki czemu kot jedząc nawadnia dodatkowo swój organizm. W naturalnym środowisku mruczki w dużej mierze czerpią wodę z upolowanej zwierzyny, której ciało podobnie jak ludzkie, zawiera jej sporo. Mieszkające w domu koty często nie przyjmują wystarczającej ilości wody, dlatego odpowiednie nawadnianie jest tak ważne. Jeśli kot nie pije wystarczająco dużo wody a będzie karmiony tylko suchą karmą, to może dojść u niego do poważnych chorób nerek. Oprócz gotowych karm można zdecydować się na dietę BARF. Niezależnie od sposobu żywienia pożywienie powinno być dopasowane do wieku, wagi, stylu życia czworonoga i schorzeń, które mogą trapić naszego czworonożnego przyjaciela. Decydując się na dietę BARF nie można zapomnieć o odpowiedniej suplementacji tak, aby w diecie nie brakowało żadnych mikro- i makroelementów a sam jadłospis warto opracować wraz ze zwierzęcym dietetykiem.
Jak powinna wyglądać wyprawka kota tureckiego vana?
Zanim twój wymarzony mruczek trafi do twojego domu musisz się na to odpowiednio przygotować. Niezbędne jest skompletowanie wyprawki, która zawierać będzie wszystko, czego mruczek potrzebuje, aby zaspokoić jego potrzeby. Przede wszystkim pożywienie – kot turecki van to bardzo aktywna rasa, która potrzebuje wysokoenergetycznej karmy. Kolejnym elementem są miski na jedzenie, które powinny być dopasowane do wielkości czworonoga. Najlepiej wybrać ceramiczne, szklane lub metalowe. Są to miski, które łatwo się myje i co ważne nie zmieniają one smaku jedzenia, jak może to mieć miejsce w przypadku misek plastikowych. Miska na wodę powinna być znacznie większa i szersza. Można dodatkowo zachęcić czworonoga do picia stosując poidełko fontannę.
Bardzo ważna jest również toaleta, czyli kuweta. Kuweta powinna być dopasowana do wielkości i możliwości czworonoga – starsze koty i kocięta będą potrzebować niższego wejścia. Kuweta może być okrągła lub prostokątna, otwarta albo zamknięta a nawet samoczyszcząca się. Do kuwety niezbędny będzie żwirek, który jest jej nieodłącznym elementem. Można wybierać spośród żwirków silikonowych, bentonitowych, drewnianych czy roślinnych. Jednak w rzeczywistości ostateczny wybór żwirku należy do czworonożnego przyjaciela – musi go zaakceptować. Do kuwety przyda się również łopatka do czyszczenia.
Kot turecki van uwielbia się wspinać, dlatego często znajdziemy go na wysokościach. Warto pupilowi zapewnić kryjówki i miejsca do wspinania się. Można to uzyskać kupując odpowiedni drapak. Może on być w formie słupkowej lub drzewkowej. Drzewkowe są zazwyczaj znacznie bardziej rozbudowane. Niezależnie od rodzaju, powinien być przede wszystkim solidnie wykonany.
Koty odpoczywają i śpią w różnych miejscach – same decydują, gdzie akurat mają ochotę się wyłożyć. Pomimo tego warto zakupić dopasowane legowisko, które będzie bezpiecznym schronieniem dla pupila, nawet jeśli ma z niego korzystać tylko od czasu do czasu.
Zabawki czyli aktywne spędzanie czasu to coś co koty tureckie vany wprost uwielbiają. Wędki, piórka, piłeczki czy zabawki interaktywne to raj dla tej rasy – nie może ich zabraknąć w wyprawce pupila.
Aby zapewnić pupilowi bezpieczeństwo podczas spacerów konieczne będą dobrze dopasowane szelki. Do wspólnych podróży czy rutynowych kontroli u weterynarza nie przyda się transporter. Może być plastikowy, wiklinowy czy materiałowy. Ważne aby posiadał odpowiednią wentylację i zamknięcie.
Do dbania o futerko kota tureckiego vana niezbędne będą podstawowe akcesoria groomerskie i preparaty higieniczne. Przyda się także pasta odkłaczająca, obcinaczki do pazurków i środki do higieny zębów i dziąseł.
Kocie strefy
Właściciel kota powinien zdawać sobie sprawę z kociej psychiki. Nasze mruczki do równowagi psychicznej potrzebują 4 steef w domu, które zaspokajają jego potrzeby.
Pierwszą strefą jest strefa karmienia. Powinna ona znajdować się z daleka od kuwety. Warto również rozdzielić miskę z wodą i miskę z jedzeniem od siebie i ustawić je w różnych miejscach. Strefa kociej toalety jest niezmiernie ważna. Koty są prawdziwymi czyściochami, dlatego kuweta powinna być czysta, wypełniona żwirem. Kuweta powinna znajdować się z dala od wszystkich innych stref. W innym wypadku może to skutkować poważnymi zmianami behawioralnymi. Kolejna – trzecia ważna strefa to zabawy. Mruczki w ciągu dnia poświęcają sporo czasu na zaspokojenie swoich instynktów jak instynkt łowiecki i zabawę. Kot turecki van są bardzo żywiołowe, dlatego w ciągu dnia właściciel musi im zagwarantować sporą dawkę różnych aktywności. Zagwarantowanie odpowiedniej ilości zabawek jest koniecznie, aby kot był zaspokojony psychicznie, jak i fizycznie. Ostatnia strefa to strefa odpoczynku. Każdy z nas potrzebuje chwili dla siebie. Nie inaczej jest również z naszymi czworonożnymi przyjaciółmi. Miejsce do spania, które będzie komfortowe a mruczek będzie się w nim dobrze czuł to podstawa. Ta strefa powinna być przytulna i cicha. Bardzo ważne jest odpowiednie rozdzielenie tych stref, dzięki czemu unikniemy problemów behawioralnych i złego samopoczucia naszego czworonożnego przyjaciela.
Hodowla – jak znaleźć dobrego hodowcę kotów tureckich vanów?
Przed podjęciem ostatecznej decyzji o posiadaniu tej rasy upewnij się, że jesteś w stanie spełnić wszystkie potrzeby tej rasy. Przemyśl również wszystkie sytuacje wyjątkowe, które mogą cię zaskoczyć – nieprzewidziany wyjazd czy Twoja choroba. Weź pod uwagę ewentualne koszty leczenia czworonoga. Jeśli wiesz, że staniesz na wysokości zadania i sprostasz odpowiedzialności jaka na Ciebie spadła możesz rozpocząć poszukiwania swojego wymarzonego kota tureckiego vana. W Polsce jedynie kilka hodowli oferuje kocięta tej rasy. Poszukaj opinii na ich temat i osobiście skontaktuj się z hodowcą. Hodowla powinna być zrzeszona w jednej z międzynarodowych organizacji felinologicznych – FIFe, WCF, TICA lub CFA. Kot rasowy musi posiadać rodowód zawierający informację genealogiczne o kilku pokoleniach wstecz. Nie daj się skusić super ofertom, które przekonują, że kotu na kolanka nie jest potrzebny rodowód, ponieważ nie jest to prawdą. Tym bardziej, że pomimo małej popularności rasy nie brak pseudohodowców, którzy oferują swoje kocięta w bardzo atrakcyjnych cenach. Jednak najważniejszym aspektem dla każdego właściciela powinno być zdrowie Twojego czworonoga a biorąc kota tureckiego vana z niesprawdzonych źródeł nie masz pewności co do jego czystości genów ani zdrowia. Przed podjęciem ostatecznej decyzji poszukaj opinii na temat wybranej przez siebie hodowli w Internecie, jak i zapoznaj się ze zdaniem wcześniejszych właścicieli. Dzięki ograniczonej liczebności hodowli w naszym kraju a co za tym idzie z niewielką ilością kotów tureckich vanów bez problemu odnajdziesz wcześniejszych szczęśliwych posiadaczy tych mruczków z wybranego przez siebie miejsca. Przed ostatecznym zakupem porozmawiaj osobiście z hodowcą, aby lepiej poznać jego, jak i warunki jakie panują w hodowli. Najlepiej udać się tam osobiście. Kot turecki van potrzebuje właściciela, który zagwarantuje mu odpowiednie warunki, więc jeśli nurtują Cię jakieś kwestie dotyczące samej rasy, jej wychowania, żywienia czy pielęgnacji to dobry hodowca chętnie odpowie Ci na wszelkie pytania i będzie służyć radą. To dość wymagająca rasa, dlatego hodowca może kierować również pytania w Twoją stronę, aby lepiej poznać osobę w której ręce oddaje swoje mruczki.
Zakup kota tureckiego vana – z jakim wydatkiem trzeba się liczyć?
Marząc o kocie tej rasy musisz liczyć się z wydatkiem od 2000 do 4000 złotych. Jeśli akurat żadna z krajowych hodowli nie posiada kociąt to trzeba będzie uzbroić się w cierpliwość i poczekać na wymarzonego czworonoga lub zdecydować się na sprowadzenie pupila z zagranicy. Ta opcja jednak zawsze wiąże się z dodatkowymi kosztami i wydłużonym czasem oczekiwania. Kot turecki van dojrzewa dość powoli, dlatego musi on zostać z matką nieco dłużej niż koty innych ras. Zbyt wczesne zabranie kociaka od matki może skutkować nieodwracalnymi zmianami w jego psychice. Dla jego dobra lepiej poczekać i cieszyć się dobrze odchowanym maluchem.
Kot turecki van – dla kogo ta rasa będzie idealna
To rasa dość wymagająca pod względem ruchowym, dlatego decydując się na kota tureckiego vana trzeba zapewnić mu mnóstwo różnych aktywności. Z tego względu nie jest on polecany dla osób starszych, ceniących sobie ciszę i spokój. Kot turecki van bez problemu odnajdzie się przy boku rodzin z dziećmi, jak i osób samotnych, które poświęcą mu wystarczającą ilość uwagi. Są to koty samodzielne, więc o ile zapewni się im towarzystwo lub rozrywkę to mogą poczekać na powrót swojego opiekuna z pracy i nie powinno się to źle odbić na ich psychice.