Alaskan malamute – dla kogo to idealna rasa psów?
Spis treści
Historia i pochodzenie – lokomotywa północy
Alaskan malamute to jedna z najstarszych ras arktycznych i pierwotnych. Swoje istnienie zawdzięcza ludowi Inuitów, zwanych też Malamutami – stąd wzięła się nazwa tych psów. Lud ten zamieszkiwał dawne tereny rozciągające się od Cieśniny Beringa do wschodniej Grenlandii i prowadził koczowniczy tryb życia. Trudnili się myślistwem i rybołówstwem. Psy pomagały im w codziennym życiu – wykorzystywano je do ciągnięcia sań z dobytkiem i pomagały podczas polowania. Wymagano od nich przede wszystkim siły i wytrzymałości, a nie szybkości. Malamut nie jest szybki i zwinny – jest za to bardzo mocny i odporny. Często nazywane są lokomotywą północy, a to od ich zadania, jakim było ciągnięcie ciężkich ładunków na długich odcinkach. Gwałtowne zainteresowanie tą rasą rozpoczęło się wraz z odnalezieniem złota na alasce – gdy masowo zaczęli zjeżdżać się tam poszukiwacze z różnych zakątków świata. Szybko więc wzrosło zainteresowanie na psy zaprzęgowe. Niestety zaczęto wówczas krzyżować te psy z innymi rasami o zupełnie odmiennych cechach, co prawie doprowadziło do wymarcia pierwotnych Malamutów. Na szczęście znaleźli się ludzie, którzy zachowali czyste genetycznie osobniki, co pozwoliło rasie odżyć. Za “matkę” Malamutów uważana jest Eva Seeley, bo to właśnie ona jako pierwsza postanowiła zająć się czystą hodowlą rasy, co doprowadziło w 1935 roku do uznania jej przez American Kennel Club. W tym samym roku powstał Alaskan Malamute Club.
Podczas I i II Wojny Światowej Malamuty wykorzystywane były do transportu, a także poszukiwaniu zaginionych. Niestety podczas tych trudnych lat bardzo dużo osobników wyginęło, ale na szczęście po jej zakończeniu działań wojennych udało się odbudować populację. W Polsce Alaskan pojawił się dość późno, bo dopiero w 1985 roku, a to za sprawą Zbigniewa Grabkowskiego, który sprowadził z Czech suczkę o imieniu Crazy del Monte. Od tej pory popularność tej rasy w naszym kraju stale rośnie. Dzisiaj psy te pełnią głównie funkcję do towarzystwa i psa rodzinnego, jednak wciąż drzemią w nich jeszcze geny prawdziwych pracujących psów arktycznych.
Według podziału psów opracowanego przez Międzynarodową Organizację Kynologiczną (FCI), Alaskan malamute zalicza się do grupy V – szpice i psy w typie pierwotnym, sekcji 1 – nordyckie psy zaprzęgowe.
Charakter – silny, niezależny, rodzinny
Alaskan malamute od zawsze służył człowiekowi i do dzisiaj jest wobec niego bardzo lojalny. Jest wierny swojej grupie społecznej, chociaż posiada silny charakter i przy tym duże pokłady niezależności. Malamuty lubią życie rodzinne, dlatego nie powinny być izolowane. Podczas odosobnienia wykazują skłonność do zniszczeń, a długa nieobecność może niekorzystnie odbić się na psychice tego stadnego psiaka. Nadają się do rodzin z dziećmi, w stosunku do których wykazują się nadzwyczajną cierpliwością – pierwotnie jednym z ich zadań było opiekowanie się młodszymi pociechami, co przejawia się w ich charakterze po dzień dzisiejszy. Jest przyjacielski i towarzyski. Kompletnie inaczej wygląda sytuacja względem innych czworonogów. Alaskan malamut ma silnie zakodowaną przynależność do stada, gdzie zawsze dominuje jeden osobnik. Wśród innych psów to właśnie on będzie próbować zdobyć miejsce przywódcze. Jeśli na ogół mniejszy lub z łagodniejszym charakterem pies uzna jego przywództwo w domu to nie będzie konfliktów. Problem może pojawić się w chwili, gdy spotkają się dwa mocne i dominujące osobniki, co może prowadzić do niebezpiecznych starć. Nie należy liczyć także na to, że Malamut zaprzyjaźni się z kotem czy innym małym zwierzęciem domowym – chyba, że wychowują się ze sobą od małego – wtedy istnieje szansa, że zaakceptują one swoje towarzystwo. Spowodowane jest to silnie zakorzenionym w tym psie instynkcie łowieckim. Silna chęć dominacji zresztą nie tyczy się tylko innych czworonogów. Właściciel powinien od samego początku wskazać na panującą w domu hierarchię i okazywać psu, że to on jest panem. W innym przypadku nasz pupil będzie próbować objąć nad nami władzę, a to może być trudne do oduczenia. Alaskan malamute nie wybiera na ogół jednego właściciela za którym podąża. Jednakowym i mocnym uczuciem obdarza wszystkich swoich najbliższych – traktując ich jak swoje stado. Nie jest to pies, który nadaje się na psa stróżującego. Obecność nieznajomego nie wzbudzi nim agresji, ani ostrzegawczej postawy, a z wielkim prawdopodobieństwem przywita go z radością. Alaskan nie jest rasą głośną i szczekliwą. Jeśli chce coś zakomunikować na ogół głośno i donośnie wyje. Oczywiście brak instynktu obronnego nie sprawia, że w chwili zagrożenia rodziny, lub gdy wyczuje niebezpieczeństwo nie ruszy bronić swoich najbliższych. Wręcz przeciwnie – będzie próbować zrobić wszystko, aby zapewnić im ochronę i przyjść z pomocą. Rasa ta przejawia skłonności do ucieczek, przez co osobniki mieszkające w domu powinny mieć szczelnie ogrodzony wysokim płotem ogród, a podczas spaceru najlepiej nie spuszczać naszego czworonoga ze smyczy. Malamut ma silny instynkt łowiecki, dlatego puszczony wolno na spacerze chętnie rzuci się w pogoń za zwierzyną, a wówczas nie zareaguje na żadne komendy i wołania właściciela.
Wygląd – największy pies arktyczny
Alaskan malamute jest psem o silnej i zwartej budowie. To największy i zdecydowanie najsilniejszy pies zaprzęgowy. Dużo osób myli Alaskana z Siberian husky, jednak to dwie różne rasy, chociaż obie posiadają liczne podobne cechy. Wzrost psa w kłębie średnio osiąga 63 cm, a suki 58 centymetra. Waga oscyluje w granicy 35 do 43 kg (pies) i 30 do 35 kg (suka). Głowa jest szeroka, wysoko i dumnie noszona. Oczy są brązowe, nieco ukośne o migdałowatym kształcie o mądrym, czujnym spojrzeniu – sprawiają wrażenie ciągłego zainteresowania otoczeniem. Niebieskie oczy są niedopuszczalne i traktowane jako wada. Uszy są trójkątne, szeroko rozstawione, stojące. Kufa jest długa. Tułów jest mocny, stanowi mniej więcej połowę wysokości psa. Grzbiet łagodnie opadający. Ogon Alaskana jest obficie owłosiony i noszony nad grzbietem. Kończyny są bardzo umięśnione i mocne. Chód nie zdradza siły i wytrzymałości jaką cechuje się ten pies – porusza się on bowiem w sposób lekki i dostojny. Sierść Alaska jest gęsta, z niezwykle obfitym podszerstkiem. Występuje w umaszczeniu od szarego w różnych odcieniach aż do czarnego z jasnymi (białymi) znaczeniami na pysku, pałach i dolnej części tułowia. Można spotkać również Alaskany w barwie śniadej, aż do rudej. Poszczególne elementy wyglądu tych niezwykłych psów sprawiają, że w całości jest to pies o wyjątkowym i spektakularnym arktycznym wyglądzie.
Wychowanie i szkolenie – nieoszlifowany diament, czyli konsekwentnie do celu
Obecnie Alaskan nie pełni już swoich pierwotnych zadań, obecnie jest to pies rodzinny. Rasa ta jest inteligenta i chętnie współpracuje z człowiekiem, ale nie oznacza to, że jego szkolenie jest proste. Alaskan Malamute szybko się nudzi, dlatego nauka powinna być jak najbardziej urozmaicona i najlepiej, aby lekcje nie trwały zbyt długo – maksymalnie 15 minut. Właściciel nie tylko powinien wykazać się cierpliwością, konsekwencją i przy tym łagodnością, ale również indywidualnym podejściem do psa.
Na sukces wychowawczy podczas pracy z tą rasą składa się kilka czynników, które bezwzględnie należy wziąć pod uwagę. Po pierwsze pies ten posiada silny i niezależny charakter. Nie podporządkuje się w 100% właścicielowi, ani nie będzie wykonywał rzucanych mu poleceń od razu. Po drugie pozytywne podejście i odpowiednia motywacja. W żadnym wypadku nie można stosować wobec psa agresji fizycznej, jak i słownej. Alaskany dobrze rozumieją co jest zachowanie słusznym, a co bezmyślną karą. Po wykonanym zadaniu liczy się odpowiednia pochwała i nagroda. Pupil jest mocno przywiązany do swojego właściciela, a szczera pochwała i zadowolenie właściciela wyczuje natychmiast. Po trzecie – wypracowanie więzi z psem opartej na obustronnym zaufaniu i szczerym uczuciu. W wychowaniu szczeniaka ważna jest wczesna socjalizacja i konsekwencja, dlatego zdecydowanie warto wybrać się do psiego przedszkola, a w późniejszym okresie zapisać psa do szkoły tresury. W takim miejscu nie tylko pozna podstawowe zachowania i komendy, ale także oswoi się z innymi psami, ludźmi czy nowymi miejscami, które są kluczowe dla późniejszych etapów rozwoju psa i jego charakteru.
Alaskan malamute to pies żywiołowy, kochający przeróżne aktywności fizyczne. Potrzebuje do pełni szczęścia nie tylko swoich najbliższych i sporej dawki ruchu, ale też zajęć umysłowych. Nadaje się do prawie każdego sportu, o ile właściciel i on go polubią. Aktywność nie tylko jest obowiązkowa, ale musi sprawiać radość psiakowi. W innym wypadku nie będzie on chętnie jej wykonywać. Nie wystarczą mu krótkie spacery w ciągu dnia. Dobrze sprawdzi się w psich sportach, a z uwagi na fakt, że te psy kochają zimę, to doskonałym wyborem będą sporty zimowe. Już od 6 miesiąca życia alaskana można zacząć przygotowywać do pracy przy psich zaprzęgach. Nie należy jednak malucha zbytnio forsować. Pokonywane dystanse trzeba zwiększać stopniowo i nie zmuszać psa, jeśli odmówi współpracy. Trzeba odpuścić i spróbować za jakiś czas. W lecie aktywności zimowe można zastąpić długimi wędrówkami czy jazdą na rowerze.
Zdrowie -na co najczęściej chorują alaskany?
Alaskany ze względu na swoje pierwotne warunki życia na ogół są psami odpornymi, cieszącymi się dobrym zdrowiem. Niestety rasę tą mogą trapić schorzenia dla niej charakterystyczne. Miewa skłonności do niektórych chorób dziedzicznych występujących u dużych psów takich jak dysplazja stawów biodrowych (rzadziej łokciowych). W Polsce przeprowadzenie badań pod kątem wystąpienia tych schorzeń nie jest obowiązkowe, jednak Klub Rasy Alaskan Malamute wprowadził obowiązek ich wykonywania dla wszystkich psów będących w hodowli. Innymi genetycznymi chorobami, które mogą być utrapieniem naszego pupila to choroby oczu, jak katarakta (zaćma), czy PRA (postępujący zanik siatkówki). Inną chorobą narządu wzroku może być dystrofia rogówki czy dwurzędowość rzęs, które wymaga leczenia chirurgicznego (ale doprowadza do jej wyleczenia). U niektórych osobników mogą pojawić się problemy z tarczycą czy tak zwaną coat funk, która objawia się postępującym wyłysieniem. Inną typową chorobą wśród psów rasy Alaskan malamute jest chondrodysplazja. Jest to zaburzenie kostnienia w organizmie psa, co w rezultacie powoduje skrócenie kości długich, co z kolei powoduje karłowatość. Dodatkowym zadaniem właściciela Alaskana podczas cieplejszych miesięcy jest obserwacja i dokładne sprawdzanie sierści pupila. Ma to na celu wykryć potencjalne pchły, kleszcze, bądź inne pasożyty, które lubią kryć się w gęstym owłosieniu. Psy te są podatne na różne alergie. Mają też tendencję do skrętu żołądka (który jest dość wrażliwy i źle znosi nagłe zmiany karm).
Alaskan malamute jest odporny na zmieniające się warunki atmosferyczne. Dobrze znosi zarówno chłodne, jak i ciepłe dni. Nie jest natomiast fanem upałów. Podczas ich trwania należy psu zapewnić stały dostęp do świeżej wody pitnej oraz zacienione miejsce do odpoczynku. Nie powinien w takie dni długo przebywać w wysokiej temperaturze i słońcu, bo grozi to przegrzaniem się psa. Na spacery najlepiej wtedy chodzić wczesnym rankiem lub późnym popołudniem, kiedy temperatura nie będzie dla niego męcząca. Nic dziwnego, że ten arktyczny psiak zdecydowanie lepiej czuje się w swoim żywiole – zimie. Źle znosi natomiast nagłe zmiany temperatur, do których nie jest przystosowany. Pies, który przyzwyczajony jest do życia w mieszkaniu nie może zostawać długo na mrozie – mogłoby to skutkować przeziębieniem. Chociaż jego futro dobrze chroni go przed mrozem i zimnem, nie stanowi dobrej ochrony przed deszczem. Mokre psy należy niezwłocznie wytrzeć, ponieważ w innym wypadku może dojść zaparzenia się skóry. Chowany w dobrej kondycji Alaskan dożywa średnio około 13 lat.
Żywienie – Dieta RAW czy gotowe karmy?
Żywienie jest jednym z głównych aspektów, jeśli chodzi o ogólny stan zdrowia psa i jego kondycję. Pożywienie powinno przede wszystkim zostać indywidualnie dobrane pod psa. Wiek, waga psa, aktywność fizyczna, ewentualne trapiące go schorzenia – to rzeczy, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze sposobu i ilości jedzenia. Jest kilka opcji, które właściciel może rozważyć przy wyborze sposobu żywienia psa. Zalicza się do nich zarówno karmy suche, jak i mokre, samodzielne przygotowywanie posiłków w domu, czy dieta RAW (czyli taka, polegająca na podawaniu surowego mięsa). Można zdecydować się na gotowe karmy, które powinny być jak najlepszej jakości i pochodzić od sprawdzonych producentów. Dobrze wybrać te przeznaczone dla ras psów dużych, dzięki czemu dostaniemy praktycznie wszystkie niezbędne elementy do prawidłowego rozwoju naszego psiaka. Bardziej czasochłonną metodą jest samodzielne przygotowanych posiłków w domu. Sposób ten jest wymagający i wymaga od właściciela wiedzy i zaangażowania, ponieważ posiłki muszą być bogate w niezbędne dla psa składniki. Posiłki przyrządzane w domu powinny być wzbogacane preparatami wapniowo-witaminowymi. Dobrze jest sięgnąć po preparaty chroniące stawy, czyli takie, które zawieraja glukozaminę i chondroityny. Szczególnie podczas wymiany włosa warto sięgnąć po preparaty wpływający na wygląd i ogólny stan włosa. Najlepszy wpływ ma biotyna oraz nienasycone kwasy omega -3 i -6. Niezależnie, którą opcję żywienia wybierzemy dobrze jest skorzystać z porady psiego dietetyka lub weterynarza. Ze względu na wrażliwy żołądek malamutów, każdą zmianę karmy należy wprowadzać stopniowo, najlepiej mieszając nową karmę ze starą. Dzienną porcję najlepiej podzielić na dwa mniejsze posiłki, szczeniaki powinny dostawać posiłki częściej. Po posiłku Alaskan powinien mieć zapewniony minimum godzinę odpoczynku, aby zminimalizować wystąpienie skrętu żołądka. Pies powinien mieć zapewniony stały dostęp do świeżej wody pitnej, która powinna być wymieniana minimum raz dziennie.
Pielęgnacja – nieskomplikowana ale systematyczna
Pielęgnacja psa tej rasy na co dzień nie jest kłopotliwa. Systematyczne i dokładne wyczesanie sierści to podstawa. Alaskana nie wolno golić. U samców najbardziej intensywne linienie zachodzi raz w roku – latem. U suk włos okrywowy wypada częściej, zazwyczaj dwa razy do roku. Psy mieszkające w domu czy mieszkaniu będą gubić włos przez cały rok. Linienie malamutów zachodzi bardzo intensywnie, dlatego trzeba się przygotować na naprawdę duże ilości zrzuconego podszerstka. Psa czeszemy raz, dwa razy w tygodniu. W okresie wymiany włosa należy robić to zdecydowanie częściej – nawet dwa razy dziennie. Nie należy lekceważyć tej czynności, ponieważ tylko dzięki niej możemy zminimalizować wypadanie włosa i poprawić wygląd naszego psiaka. Najlepiej sprawdzą się narzędzia do czesania: szczotka typu pudlówką z dłuższymi drucikami, twarda szczotka z naturalnego włosia z nylonowym rozczesywaczem, zgrzebło z obrotowymi, teleskopowymi zębami i filcak (jeśli dojdzie do sfilcowania się podszerstka).
Psa rasy Alaskan malamute kąpie się raczej rzadko, zazwyczaj wtedy, kiedy pies jest naprawdę brudny z wykorzystaniem kosmetyków dedykowanych dla psów. Dwuwarstwowa sierść jest gruba i obfita, dlatego podczas kąpieli należy szczególną uwagę zwrócić na to, aby woda i szampon dostał się do samej skóry psa, a nie pozostał jedynie wierzchu okrywy. Używamy do tego szamponów do podwójnej sierści lub takich przyspieszających linienie. Po kąpieli psa trzeba dokładnie wysuszyć. Oprócz pielęgnacji włosa na uwagę zasługują też oczy, uszy, zęby i pazury. Jeśli pies sam nie ściera sobie pazurów, należy je delikatnie przycinać służącymi do tego obcinaczkami. Nadmiar sierści między opuszkami na łapach powinien być regularnie przystrzygany. Do higieny jamy ustnej i walki z kamieniem nazębnym przydadzą się specjalne pasty dla psów, lub gryzaki dentystyczne. Czasem u Alaskanów może wystąpić ropienie oczu – wówczas należy je przemyć przegotowaną wodą lub specjalnym preparatem do tego służącym.
Systematyczność to podstawa pielęgnacji. Od szczeniaka pies powinien być przyzwyczajany do powtarzających się zabiegów pielęgnacyjnych, dzięki na późniejszych etapach życia będzie je akceptował i traktował jako chwilowy obowiązek.
Akcesoria – Co jest niezbędne w pierwszej wyprawce Alaskana?
Przed pojawieniem się członka rodziny konieczne jest zaopatrzenie się w niezbędną wyprawkę. W co należy się zaopatrzyć? Po pierwsze – akcesoria spacerowe. Alaskana wyprowadzamy w dobrze dopasowanych szelkach typu guard lub w obroży i mocnej smyczy. Po drugie miski na jedzenie i picie. Po trzecie – komfortowe legowisko, które będzie stanowiło dla psa oazę spokoju i w której będzie czuł się bezpiecznie. Posłanie powinno być dobrane indywidualnie pod wielkość psa. Powinien on móc komfortowo się na nim wyciągnąć i rozprostować swoje łapki. Po czwarte – zabawki. Ważne, aby były odpowiedniej wielkości, w celu uniknięcia ewentualnego połknięcia i mocne, aby służyły naszemu psiakowi przez dłuższy czas. Alaskan nie jest psem małym, przez co jego przewożenie może być utrudnione. Warto zakupić i przyzwyczaić psa do klatki kennelowej. Przyda się zarówno w domu, jak i podczas podróży.
Hodowla i zakup – gdzie znajdę wymarzonego Alaskana?
Alaskan malamute nie jest rasą, która zalicza się do najbardziej popularnych w naszym kraju. Nie oznacza to jednak, że nie znajdziemy hodowli, która oferuje szczeniaki tej rasy. Na co zwrócić uwagę podczas wyboru zaufanej hodowli? Przeglądając oferty, zwróć uwagę na przedstawione informacje – zdjęcia i opis. Hodowla powinna należeć do ZKwP (Związku Kynologicznego w Polsce). Po dokładnym sprawdzeniu wybranej przez siebie hodowli udaj się do niej osobiście, aby się przekonać jakie panują w niej warunki. Zapoznaj się z dokumentacją i książeczką zdrowia, w które powinny znajdować się wszystkie niezbędne i obowiązkowe przeprowadzone badania. Nie obawiaj się zadawać pytań, jeśli chcesz się czegoś dowiedzieć, dopytać o szczeniaka lub jego późniejsze wychowanie. Dobry hodowca nie będzie Ci odmawiał żadnych odpowiedzi. Z pewnością w ten sposób zyskasz nie tylko cenne informacje, ale też pomocną dłoń, jeśli będziesz potrzebować pomocy lub rady, kiedy nowy członek rodziny trafi do twojej rodziny. Działa to zawsze w obie strony – hodowca może pytać Cię o dotychczasowe życie, czy przyzwyczajenia. Nie bój się – jemu zależy wyłącznie na dobru swoich szczeniaków i na tym, aby trafiły w odpowiednie, kochające go ręce.
Zbyt atrakcyjne oferty cenowe od razu powinny wzbudzić w Tobie poczucie nieufności i zapalić czerwoną lampkę. Są bardzo kuszące cenowo, ale zazwyczaj pochodzą od pseudohodowli, które nastawione są na zysk a nie na zdrowie psiaka i troskę o jego geny. Nie wolno wspierać takich miejsc, aby nie narażać psów na niepotrzebne choroby i złe warunki życia.
Ceny za szczeniaka Malamuta mogą być bardzo zróżnicowane w zależności od wieku, płci, rodziców malucha czy renomy hodowli. Średnia cena wynosi około 3000-4000 zł.
Czy Alaskan to pies dla mnie?
Alaskan na pewno nie jest psem dla każdego. Nie nadaje się dla osób lubiących spokojny tryb życia, nie będącymi fanami sportu. Ten psiak potrzebuje dużej dawki ruchu a otrzymać ją może jedynie uprawiając różne aktywności fizyczne i z pewnością nie można tu myśleć tylko o zwykłych spacerach. Nadaje się do rodzin z dziećmi, czy osób samotnych. Alaskan to mocny pies, który bez ogromnej dawki ruchu nie będzie szczęśliwy, dlatego nie nadaje się dla towarzysza osób starszych, niezbyt sprawnych fizycznie. Miejsce zamieszkania nie jest dla niego bardzo istotne- może mieszkać zarówno w domu, jak i w mieszkaniu. Ważne jest, aby był blisko swojej rodziny (stada) i miał zapewnioną wystarczającą ilość aktywności. Pies ten posiada silny i dominujący charakter i wymaga od właściciela uwagi i konsekwencji. Jeśli jesteś osobą aktywną i poświęcisz psu swój czas i obdarzysz go prawdziwym uczuciem, zyskasz oddanego Ci przyjaciela, który wprowadzi do twojego życia bezcenną psią radość i miłość!