Terier szkocki – co to za rasa i co powinieneś o niej wiedzieć
Spis treści
Zawiła historia teriera szkockiego
Terier szkocki wywodzi się od tych samych przodków co pozostałe pochodzące z terenów Szkocji teriery. Pies ten spokrewniony jest z sky terrierem, west higland white terrierem i cairn terrierem, ale jego dokładnie pochodzenie nie jest do końca znane. Jedną z najpopularniejszych teorii, którą głosi wielu kynologów jest ta mówiąca że rasa wywodzi się od krótkonożnych szorstkowłosych pinczerów wiejskich. Pierwotnym zadaniem tych psów było polowanie na drobną zwierzynę i wydry. Pierwsze wzmianki o psach podobnych do dzisiejszego teriera szkockiego ukazały się już w XV wieku w książce biskupa Dona Leslie’go “Historia Szkocji 1436-1561”. W tamtych czasach liczyły się głównie walory użytkowe a nie wygląd, dlatego też psy w obrębie jednej rasy różniły się umaszczeniem i posiadały różnice w wyglądzie. Na różnice między liniami hodowlanymi składał się również fakt, że szkockie klany żyły w izolacji, co znacznie utrudniało wymianę osobników. Wygląd psów wywodzących się z różnych hodowli i różniących się od siebie doprowadził w końcu do powstania sporu o to, które z nich są tymi jedynymi. Koniec końców to psy pochodzące z hodowli kapitana Gordona Murray’a zostały okrzyknięte terierami szkockimi. Pierwszy raz pokazał swoje psy na wystawie w 1879 roku a wystawione tam osobniki wyglądem były bardzo zbliżone do dzisiejszych terierów szkockich. W 1882 roku opracowano pierwsze wzorzec rasy.
Rasa ta szybko rozpowszechniła się po całej Europie zyskując sobie wierne grono miłośników. Do Polski teriery szkockie dotarły w latach 20-tych XX wieku. Zdecydowanie największą popularnością cieszą się w swojej ojczyźnie, ale bardzo cenione są także w USA. Ciekawostką jest, że do miłośników rasy należał między innymi prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin Roosevelt a także George Bush.
Według podziału ras psów przez FCI (Międzynarodowa Federacja Kynologiczna) terier szkocki przypisany został do grupy III – teriery, sekcja 2 – teriery małe.
Elegancki i zadziorny, czyli wygląd teriera szkockiego
Terier szkocki jest niedużym psem o charakterystycznej sylwetce. Pomimo stosunkowo niewielkich rozmiarów sprawia wrażenie bardzo mocnego. W kłębie osiąga od 25 do 28 centymetrów wysokości a waga waha się od 8,5 do 10,5 kilogramów (w przypadku tej rasy nie ma większej różnicy między suką, a samcem). Głowa wydaje się nieco długa w porównaniu do całego psa, lecz w rzeczywistości jest bardzo proporcjonalna. Optycznie wydłuża ją długa, charakterystyczna broda i brwi. Mocna głowa osadzona jest na eleganckiej i średniej długości szyi. Stop jest niewielki, ale wyraźny. Trufla nosowa jest czarna i duża. Oczy teriera szkockiego są w kształcie migdałka, dość szeroko rozstawione i w kolorze ciemnobrązowym. Mają bystry i inteligentny wyraz. Uszy wysoko osadzone, stojące i szpiczaste. Grzbiet stosunkowo krótki, ale mocno umięśniony. Klatka piersiowa szeroka. Ogon jest proporcjonalny do wielkości psa, wysoko osadzony, gruby u nasady, zwężający się ku końcowi. Noszony jest prosto ku górze lub lekko zakrzywiony ponad linią grzbietu. Kończyny przednie, jak i tylne dobrze umięśnione o mocnym kośćcu.
Szata teriera szkockiego
Sierść teriera szkockiego jest przylegająca i dwuwarstwowa. Składa się z szorstkiego, twardego i gęstego włosa okrywowego oraz gęstego, ale krótkiego i miękkiego podszerstka. Taka kombinacja włosa okrywowego i podszerstka zapewnia tej rasie dobrą ochronę przed zmianami pogodowymi. Terier szkocki posiada bardzo charakterystyczną dla nich brodę i brwi. Rasa ta występuje w umaszczeniu czarnym, pszenicznym i pręgowanym w różnym odcieniu, jednak najbardziej popularna jest maść czarna.
Charakter teriera szkockiego
Terier szkocki posiada typowy dla terierów charakter. Z jednej strony jest to pies samodzielny, niezależny i zdolny do podejmowania szybkich i samodzielnych decyzji, ale z drugiej uczuciowy i wierny swoim właścicielom. Nie okazuje jednak uczuć zbyt wylewnie, czyni to raczej w sposób stonowany. Zazwyczaj wybiera sobie jedną osobę na swojego głównego właściciela i darzy ją szczególnie mocnym uczuciem. Ze względu na swój dość samodzielny charakter terier szkocki cierpliwie znosi nieobecność właściciela, pod warunkiem, że nie będzie ona trwać zbyt długo. Przed pozostawieniem psa samego w domu dobrze jest zagwarantować mu sporą dawkę ruchu i porządny spacer – jeśli wszystkie jego potrzeby zostaną zaspokojone to terier szkocki nie przejawia skłonności do zniszczeń. Psy tej rasy nie przejawiają agresji, jednak jeśli zostaną zaczepione podczas spaceru to z pewnością nie pozostaną bierne. Do innych zwierząt terier szkocki podchodzi tolerancyjnie, ale zbytnio się z nimi się spoufala. Rasa ta posiada silny instynkt łowiecki, dlatego podczas spacerów jego natura może wygrać i kazać mu rzucić się w pogoń za kotem czy innym małym zwierzęciem, dlatego dla bezpieczeństwa lepiej trzymać go na smyczy. W stosunku do obcych terier szkocki jest nieufny i zdystansowany, dlatego też doskonale odnajdzie się jako stróż domowy. Głośno i wyraźnie zakomunikuje swoim najbliższym o potencjalnym zagrożeniu czy pojawieniu się niespodziewanego gościa. Zaakceptuje dorastające dzieci, ale nie jest zbyt tolerancyjny w stosunku do mniejszych pociech dzieci. Terier szkocki potrzebuje spokojnego traktowania, a hałas, niedelikatne traktowanie i gwałtowność mogą źle zostać odebrane przez czworonożnego przyjaciela.
Niewielki, ale wariat. To rasa pełna energii, wigoru i chęci do zabawy. Terier szkocki potrzebuje codziennych, długich spacerów do rozładowania swoich zasobów energii. Pomimo krótkich łap nie jest to pies kanapowiec. Oprócz spacerów dobrze sprawdzą się u tej rasy wszystkie aktywności dostosowane do ich możliwości – agility czy tropienie. Terier szkocki chętnie będzie towarzyszyć swojemu właścicielowi w porannym joggingu. Zaawansowanie aktywności, jak i ich ilość powinna być stopniowo zwiększana. Szczeniaka nie wolno forsować, aby nie naruszyć jego prawidłowego wzrostu. Terier szkocki uwielbia kopanie, dlatego jeśli tylko będzie miał taką możliwość to chętnie przekopie ogródek.
Socjalizacja teriera szkockiego, czyli jak przygotować psa do życia
Podstawowym filarem wychowania psa jest jego wczesna socjalizacja. To rolą właściciela jest, aby przygotować czworonożnego przyjaciela do sytuacji stresujących, niekomfortowych czy problematycznych. Kolejne etapy socjalizacji budują w psie jego pewność siebie. Zapoznawanie się z różnymi sytuacjami pozwala psiakowi oswoić się z nimi, dzięki czemu w przyszłości będzie wiedział jak się podczas nich zachować. Szczeniak powinien mieć możliwość zapoznania się z innymi zwierzętami, ludźmi, nowymi dźwiękami czy ruchem ulicznym. Szczeniak jest bardziej otwarty na nieznane i odważny, dlatego właśnie ten okres warto wykorzystać na zapoznanie się z otaczającym go światem. Najlepszym sposobem jest budowanie w psim mózgu pozytywnych wspomnień, a więc nagradzanie go za spokojne podchodzenie do nieznanego. Doskonałym miejscem, gdzie zachodzi taki proces, a przy okazji buduje się więź z czworonogiem i uczy go podstawowych komend jest psie przedszkole.
Szkolenie i wychowanie teriera szkockiego
Pierwszą i najważniejszą kwestią w wychowaniu teriera szkockiego jest zrozumienie jego niecodziennej natury uparciucha. To inteligentny pies, ale jego niezależność sprawia, że proces wychowawczy jest dużym wyzwaniem dla właściciela. Terier szkocki wymaga konsekwentnego i cierpliwego wychowania, a także łagodnego i indywidualnego podejścia. Kluczowa jest właściwa relacja między właścicielem a psem, która powinna opierać się na wzajemnym zrozumieniu i szacunku. Szkolenie powinno być urozmaicone, ponieważ zbyt monotonne i długie ćwiczenia zniechęcą pupila do dalszej współpracy. Krótkie, ale intensywne powtórzenia, kreatywne ćwiczenia powinny zachęcić pupila do dalszej nauki. Rasa ta wymaga szkolenia opartego na pozytywnych metodach szkoleniowych. Niesprawiedliwe czy zbyt ostre potraktowanie może na długo zostać zapamiętane przez czworonożnego przyjaciela. Nie wolno wobec psa używać zarówno przemocy fizycznej czy słownej. Tylko metoda pozytywnych wspomnień, nagrody i pochwały przyniosą zamierzone skutki. Smaczki, wspólna zabawa czy nawet ulubiona zabawka umocni w psu przekonanie, że wykonywanie danego zadania mu się opłaca. Zanim zaczniemy osiągać sukcesy wychowawcze musimy być gotowi na serię porażek i niepowodzeń. Nie należy się wówczas zniechęcać lecz wyciągnąć wnioski na przyszłość.
Wychowanie powinno rozpocząć się jak najwcześniej, ponieważ szczeniaki są bardziej podatne na szkolenie, chociaż oczywiście nie oznacza to, że dorosłego psa nie da się wychować. Taki proces – podobnie jak u ludzi – jest bardziej wymagający. Młody umysł zawsze chłonie wiedzę szybciej. Ważne jest, aby już w pierwszym dniu pobytu malucha w domu ustalić i przestrzegać zasad współżycia z czworonogiem. Trzeba określić, co psu wolno a co jest niedopuszczalne. Odstępstwa od normy czy przymknięcie oka na pewne zachowania, które nie są mile widziane w domu szybko zostaną wykorzystane przez pupila na jego korzyść. A biorąc pod uwagę upartość teriera szkockiego odebranie nadanych mu przywilejów może okazać się ogromnym wyzwaniem.
Instynkt łowiecki sprawia, że rasa ta nie zawaha ruszyć się w pogoń za mniejszą od siebie potencjalną zdobyczą. Ważne jest więc wypracowanie komendy przychodzenia na zawołanie – jest to najważniejsza komenda, którą powinien znać każdy pies. W chwilach zagrożenia lub właśnie samotnej wędrówki naszego psiaka okaże się zbawienna. Właściciel powinien pochodzić entuzjastycznie do wychowania, a każda komenda powinna być solidnie nagradzana.
Zdrowie teriera szkockiego – na co najczęściej chorują psy tej rasy?
Podobnie jak i wszystkie inne psy myśliwskie, tak i terier szkocki jest odporny i wytrzymały. Niestety psy te narażone są na kilka typowych dla nich chorób genetycznych. U teriera szkockiego zdarza się specyficzna dla niego choroba jaką jest scotty cramp. Jest to choroba zaburzenia metabolizmu serotoniny, która objawia się drżeniem kończyn i zaburzeniami motorycznymi. Na szczęście, dzięki odpowiednio prowadzonej hodowli udaje się tą chorobę wyeliminować z linii hodowlanej. Zdarza się również osteopatia czaszkowo-żuchwowa (CMO). Choroba ta powoduje narośla kostne w okolicach stawu żuchwowego. Często zmiany te cofają się same, jednak w niektórych przypadkach konieczna jest pomoc lekarza weterynarii. Terier szkocki ma także skłonność do alergii skórnych, jednak dzięki odpowiedniej pielęgnacji i dobrze dobranej diecie problem ten można wyeliminować. Inną przypadłością tej rasy może być choroba von Willebranda, która związana jest z krzepliwością krwi.
Ten krótkonożny czarny elegancik nie odmówi sobie zabaw na śniegu. Ich szata stanowi dobrą ochronę, jednak należy pamiętać, aby przed wyjściem na spacer zimą zabezpieczyć odpowiednio psiaka przed podrażnieniami łap. Terier szkocki nie przepada za wilgocią i deszczem, dlatego podczas ulewnych dni raczej wybiorą krótki spacer niż dłuższe wędrówki. Latem psy te należy chronić przed przegrzaniem co mogłoby doprowadzić do poważnego udaru. W czasie trwania upalnych dni warto ograniczyć aktywność fizyczną, a na spacery wybierać się rano lub późnym popołudniem. Właściciel obowiązkowo powinien zagwarantować mu stały dostęp do świeżej wody pitnej i zacienione miejsce do odpoczynku.
Generalnie terier szkocki jest na ogół zdrową i wytrzymałą rasą, która średnio dożywa około 13 lat.
Odpowiednia dieta dla teriera szkockiego – czym go karmić?
Ten zadziorny terier ma tendencję do nadwagi, dlatego dieta powinna uwzględniać indywidualne cechy czworonoga jak wiek, waga, aktywność fizyczna, czy schorzenia, na które może cierpieć. Pożywienie powinno być zbilansowane i tak skomponowane, aby dostarczało wszystkich niezbędnych składników, których pies potrzebuje do prawidłowego wzrostu i dobrego samopoczucia. Terier szkocki ma również tendencję do alergii skórnych, dlatego właściciel powinien obserwować swojego czworonoga, ponieważ niektóre składniki w diecie mogą być uczulające. Dieta powinna być pozbawiona także niepotrzebnych wypełniaczy jak zboża, czy sztucznych dodatków w postaci konserwantów czy aromatów. Niezależnie jakim sposobem będzie karmiony psi przyjaciel – karmą suchą, karmą mokrą czy domowymi posiłkami, to jego dieta powinna być bogata w dużą ilość dobrego białka zwierzęcego, a więc w dużą ilość dobrej jakości mięsa. Dieta oparta na gotowych karmach zarówno mokrych, jak i suchych jest wygodna, jednak nie stoi nic na przeszkodzie, aby serwować psiakowi domowe posiłki, zarówno gotowane, jak i dietę BARF opartą na mięsie surowym mrożonym. Zaraz po zakupie malucha należy podawać mu karmę, do której był przyzwyczajany w hodowli, aby uniknąć nieprzyjemności spowodowanych problemami żołądkowymi. Jeśli chcemy zmienić karmę lub sposób żywienia to proces ten powinien odbywać się stopniowo i powoli – dodając odrobinę nowej karmy do tej, którą psiak już zna. Pozwoli to stopniowo zapoznawać psa, jak i jego organizm z nową karmą czy sposobem żywienia. Ze względu na skłonność teriera szkockiego do nadwagi ważne jest pilnowanie zapotrzebowania kalorycznego, dlatego smaczki powinny być do niego wliczone. Warto nagradzać pupila i chwalić, jednak z umiarem, aby jednocześnie zadbać o jego talię. Domowe posiłki warto uzupełniać preparatami wapniowo-witaminowymi. Na sierść dobrze wpływa biotyna, cynk i nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i -6, które również korzystnie wpływają na odporność czworonoga. Suplementy, jak i sposób żywienia warto wcześniej skonsultować z psim dietetykiem lub weterynarzem. Oprócz jedzenia bardzo ważny jest stały dostęp do świeżej wody pitnej, która powinna być wymieniana minimum raz dziennie.
Pielęgnacja teriera szkockiego – podstawy dbania o sierść
Sierść teriera szkockiego dość dobrze chroni go przed warunkami atmosferycznymi, jednak aby zachować ją w najlepszej kondycji niezbędna jest systematyczna pielęgnacja. Terier szkocki nie linieje, dlatego ważne jest pozbycie się martwego włosa, który zbija się uniemożliwiając wzrost nowego. Zbity włos utrudnia także dostęp świeżego powietrza do skóry co może z kolei przyczynić się do alergii skórnych, podrażnień i infekcji. Szczotkowanie jest więc jednym z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych u tej rasy i powinno odbywać się raz lub dwa razy w tygodniu. Do pielęgnacji szaty teriera szkockiego będziemy potrzebować szczotki z naturalnego włosia przetykanego nylonowym rozczesywaczem, szczotki z metalowymi igłami oraz szczotki drucianej typu pudlówka do wyczesywania podszerstka. Warto zaopatrzyć się również w grzebień o mieszanym rozstawie ząbków (z jednej strony gęsty, z drugiej rzadki) lub dwa grzebienie o wspomnianym rozstawie igieł. Szczotkowanie powinno odbywać się zawsze z włosem, nigdy pod włos. Nie wolno tego zabiegu przeprowadzać na “sucho” bo można zniszczyć strukturę włosa – sierść należy spryskać preparatem ułatwiającym czesanie. Poza szczotkowaniem terier szkocki wymaga również trymowania, podczas którego usuwa się martwy włos okrywowy. Trymować można za pomocą nożyków trymerskich – drobnego do głowy i detali oraz szerszego do pozostałych partii ciała. Można także trymować skubiąc włos za pomocą lateksowych paluszków trymerskich. Pierwszy raz szkota należy trymować nie później niż w czwartym miesiącu życia, a kolejne zabiegi powtarzać co 2 – 3 miesiące. Trymowanie zajmuje sporo czasu i wymaga wiedzy na ten temat ale dla chcącego nic trudnego. Można nauczyć się technik trymowania samemu bądź podpytać hodowcę. Można też zapisać się na organizowane przez specjalistów w tej dziedzinie seminaria.
Co pewien czas pupila trzeba będzie wykąpać. Szkota kąpie się przeważnie co miesiąc-dwa (lub w miarę potrzeby), w szamponach przeznaczonych dla ras szorstkowłosych. Warto użyć później balsamu lub odżywki, która dodatkowo wzmocni efekt. Przed kąpielą sierść powinna być dokładnie rozczesana.
O ile szczotkowanie nie przysparza wielkich problemów to kąpiel a przede wszystkim trymowanie nie są prostymi zabiegami. Nie trzeba się jednak martwić – w takiej sytuacji zawsze można skorzystać z usług salonu pielęgnacji zwierząt, gdzie wykwalifikowani groomerzy wytrymują psa za nas.
Nie tylko szczotkowanie i trymowanie. Oprócz zadbania o elegancki wygląd sierści szkota obowiązkowo należy dbać również o stan jego pazurków, czystość uszu i okolic oczu czy higienę jamy ustnej. Oczy i uszy należy sprawdzać regularnie i w razie konieczności przemyć je specjalnym preparatem. Pazurki systematycznie przycinać za pomocą obcinaczek uważając, aby nie zaciąć ukrwionego rdzenia. Ważną kwestią jest higiena zębów i dziąseł, która niestety często jest bagatelizowana. Brak dbałości o zęby pupila może przynieść wiele szkód – od nieprzyjemnego zapachu z pyska, po różnego rodzaju infekcje aż po poważne schorzenia. Na szczęście na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań, dzięki których można w komfortowy dla zwierzęcia sposób zadbać o stan jego zębów i dziąseł.
Wyprawka dla teriera szkockiego – jakie akcesoria dla psa kupić
Przed pojawieniem się czworonożnego przyjaciela w domu warto zaopatrzyć się w niezbędne przedmioty, które ułatwią wspólne życie. Ten aktywny elegancik potrzebuje wygodnych akcesoriów spacerowych w postaci obroży i długiej, zapewniającej swobodę smyczy. Na otwartych przestrzeniach dobrze zaopatrzyć się w długą linkę treningową, która nie tylko pozwoli na wybieganie się pupila, ale także zapewni mu bezpieczeństwo. W domu terier szkocki potrzebuje wygodnego i przytulnego miejsca do spania, gdzie będzie mógł odpoczywać w gronie najbliższych. Legowisko powinno być dobrane pod wielkość psa i znajdować się w centrum domu, gdzie swój wolny czas spędzają domownicy, dzięki czemu psiak odpoczywając będzie miał swoich bliskich na oku. Miski na jedzenie i picie to kolejny punkt na liście wyprawkowej. Szkot ma tendencje do alergii skórnych, dlatego dobrze wybrać miski ceramiczne, dzięki czemu minimalizuje się ryzyko ich wystąpienia. Wielkość teriera szkockiego pozwala na łatwe podróżowanie z nim, ale konieczne będą akcesoria, które zapewnią mu bezpieczeństwo. Klatki czy torby transportowe, a także pasy samochodowe to niezbędnik każdej wyprawy. Do zachowania eleganckiego wyglądu teriera szkockiego potrzebne będą też szczotki, akcesoria do trymowania, obcinaczki do pazurów, kosmetyki i preparaty do higieny oczu, uszu i zębów. Warto też zaopatrzyć się w zabawki, które doskonałe umilą czas tego ciekawego psiaka. Sznurki, naturalne gryzaki, piłki czy pluszaki z pewnością przypadną do gustu terierowi szkockiemu. Zabawki powinny być dobrane pod wielkość psa tak, aby nie stanowiły dla niego niebezpieczeństwa w postaci połknięcia małych elementów, ale wciąż atrakcyjne dla małego uparciucha.
Zakup Szkota – tylko w sprawdzonych hodowlach
Nic dziwnego, że ten krótkonożny elegancik skrada serce coraz większej liczbie miłośników. Jeśli marzysz o zakupie szczeniaka teriera szkockiego poszukaj godnych zaufania hodowli, które dadzą pewność co do czystości genów, dobrego zdrowia i prawidłowej socjalizacji. Przed wyborem hodowli upewnij się, że Szkot to pies dla Ciebie, a Ty możesz zagwarantować mu warunki jakich potrzebuje. Zastanów się co zrobisz jak pies zachoruje, czy jak pojedziesz na wakacje. Posiadanie czworonożnego przyjaciela to nie tylko cudowne wspólnie spędzone chwile, ale także duża odpowiedzialność. Wybrana przez Ciebie hodowla powinna należeć do ZKwP (Związek Kynologiczny w Polsce), którzy zrzesza hodowców psów rasowych. ZKwP działa pod patronatem FCI (Międzynarodowej Federacji Kynologicznej). Sprawdź dokładnie wybraną przez siebie hodowlę – poszukaj opinii na jej temat w Internecie, możesz również skontaktować się z właścicielami szczeniaków z wcześniejszych miotów. Przed podpisaniem umowy przedwstępnej udaj się do hodowcy, aby osobiście z nim porozmawiać, a także sprawdzić warunki panujące w hodowli. Dobry hodowca będzie służył Ci radą zarówno podczas zakupu sprzedaży, jak i długo po, dlatego nie bój się zadawać pytań o interesujące Cię aspekty. Poproś hodowcę o przedstawienie Ci wyników przeprowadzonych badań genetycznych w celu potwierdzenia czy typowe genetyczne schorzenia dla tej rasy zostały wyeliminowane z rozrodu. Hodowca może również pytać o Twoje dotychczasowe nawyki, aby lepiej poznać Ciebie jako nowego właściciela Scottiego. Pamiętaj, że szczeniak może trafić w Twoje ręce dopiero po ukończeniu ósmego tygodnia życia. Powinien być również zachipowany, a także posiadać książeczkę zdrowia z potwierdzeniem wykonanych odrobaczeń i szczepień.
Szczenięta teriera szkockiego kosztują przeważnie około 4000 złotych. Oczywiście cena może być wyższa, ponieważ wpływa na nią renoma hodowli, predyspozycje szczeniaka, osiągnięcia rodziców, popularność rasy w danym czasie, a także szereg innych aspektów.
Czy terier szkocki to pies idealny dla mnie?
Pomimo niewielkich rozmiarów nie jest to pies dla każdego. Terier szkocki stawia przed właścicielem dużo wyzwań – jest psem wymagającym, posiada mocny charakter i jest dość uparty. Nowy opiekun powinien zrozumieć niecodzienną naturę tej rasy. Szkot to psiak dla osób starszych, samotnych czy rodzin z dziećmi o ile te będą go traktować z szacunkiem. Nie jest to dobry wybór dla osób szukających prawdziwego przytulasa i psa kanapowca. Rasa ta odnajdzie się zarówno w mieszkaniu w bloku, jak i w domu z ogrodem na wsi. Właściciel musi być opanowany, cechować się dużą cierpliwością i żelazną konsekwencją. Musi poświęcić odpowiednią ilość czasu na wychowanie tego niezależnego teriera, ale jeśli zrozumie jego specyficzną naturę i mocno go pokocha to zyska świetnego kompana, z którym nigdy nie będzie się nudził!
Przeczytaj również: Terier walijski (welsh terier) – historia rasy, żywienie i wychowanie